Prelekcję "Grobownictwo wojenne z lat 1914-1920 na terenie województwa mazowieckiego" wygłosił Paweł Ajdacki. Ten historyczny wykład został zainicjowany przez Powiatową Bibliotekę Publiczną w Szydłowcu, Urząd Gminy w Orońsku oraz Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Krogulcza Sucha i Krogulcza Mokra. Gośćmi spotkania byli m.in. wicestarosta - Roman Woźniak, wójt gminy Orońsko - Henryk Nosowski i dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Orońsku - Adam Sobolewski.
Prelegent jest krajoznawcą, prezesem Oddziału PTTK w Otwocku oraz twórcą ogólnopolskiej odznaki krajoznawczej "Szlakiem Cmentarzy Wojennych". Podczas spotkania w orońskim urzędzie Paweł Ajdacki mówił m.in. o mogiłach żołnierzy (z różnych armii: polskiej, niemieckiej, rosyjskiej oraz austro-węgierskiej) poległych w czasie pierwszej wojny światowej na terenie województwa mazowieckiego.
- Część wykładu dotyczyła żołnierskich mogił, które znajdują się na terenie naszego powiatu i w jego pobliżu. Wspomniano żołnierzy spoczywających na cmentarzu w Szydłowcu oraz Rudzie Wielkiej (w gm. Wierzbica na pograniczu Tomaszowa w gm. Orońsko). Uwagę poświęcono także mogile znajdującej się w miejscowości Krogulcza Mokra (gm. w Orońsko), gdzie pochowano powstańców poległych w czasie Powstania Styczniowego w Bitwie pod Kowalą - poinformowali organizatorzy historycznej prelekcji.
Gdzie spoczywają...
Według informacji zawartych w publikacji Pawła Ajdackiego pt. "Szlakiem Wielkiej Wojny na Mazowszu: cmentarze wojenne z lat 1914-1920", na cmentarzu w Szydłowcu pochowano 3 żołnierzy austro-węgierskich, 1 żołnierza niemieckiego i 1 żołnierza rosyjskiego. Kwatera została urządzona przez wojskową administrację armii austro-węgierskiej i ostatecznie ukształtowana w 1920 r.
Natomiast cmentarz wojenny w Rudzie Wielkiej położony jest na szczycie zalesionego wzgórza. Spoczywają tam żołnierze armii: niemieckiej i prawdopodobnie austro-węgierskiej oraz rosyjskiej. Cmentarz składa się w dwóch oddzielnych kwater i kamiennej rotundy. Jedynej tego typu budowli w Polsce. Założony został w 1915 r. przez armię niemiecką.